Ik heb lang getwijfeld of ik deze documentaire wel wilde zien. De geuzennaam, van de voetbalclub die ik minstens eens in de twee weken voor me neus zie spelen, vond ik als kind al zeer ongelukkig bedacht. Gezien de gruwelijke, behoorlijk recente, geschiedenis van met name Amsterdam en Joden, lukt het me nog altijd niet om het tijdens wedstrijden soepel uit mijn strot te krijgen.
Discussies erover ga ik al lang niet meer aan. De zoektocht van Israëlische documentairemaakster Nirit Peled vind ik dan ook een hele dappere. Als ze Israël als jonge vrouw ontvlucht om verlost te zijn van de strijd, de oorlog, het nationalisme, het vlaggenvertoon, komt ze hier in tram 16 voetbalsupporters tegen die “Joden” scanderen en haar nationale vlag dragen. Ze stapt ver voor haar bestemming uit. Begrijpt er niets van.
Haar zoektocht brengt haar onder andere langs grondleggers van de F-side, een holocaust overleefster, meneer Schoevaart, oud voorzitter Uri Coronel en natuurlijk bij veel fans. Ze krijgt meer begrip, maar snappen doet ze het nog niet helemaal. En dat is natuurlijk niet raar. Er valt niets te snappen. De paashaas, de Kerstman en Sinterklaas zijn ook niet te snappen, dat is allemaal emotie. Zo ook de geuzennaam van een club die helemaal niet Joods is, maar enkele wat losse banden had met Joden.
Haifa
Het Ajax Jodengevoel komt, wat mij betreft, het grappigst naar boven bij beelden van Nederlandse supporters in Israël voor de wedstrijd Hapoël Haifa – Ajax. Clubs met een vriendschapsband. De Ajaxsupporters voelen zich er zogenaamd thuis, waardoor de absurditeit van het gebeuren versterkt wordt. Zeker bij de Klaagmuur.
Nirit is gelukkig veel minder veroordelend dan ik. De toon in de documentaire is neutraal. Hoewel ze de Ajaxversie van Joden niet omarmd, keurt ze het zeker ook niet af. De verbondenheid die supporters vinden doormiddel van, voor haar overbekende, symboliek, lijkt haar zelfs wat te raken. Voor de club krijgt ze dan ook een behoorlijk zwak. Terecht natuurlijk. De grote vraag blijft of ze ook springt tijdens het liedje.
Een mooie documentaire, die je als Ajaxsupporter zeker moet gaan zien.
Wanneer en waar draait de film nog tijdens IDFA
Lees ook:En wie niet springt die gaat niet naar De Balie
Lees ook:Gezien op het IDFA: One Day After Peace
Lees ook:Gezien bij IDFA: Act and Wind
Lees ook:Gezien bij IDFA: Messi
Lees ook:Ajax en Joden op BBC Radio 5