15 november is er in De Balie een debat onder de naam ‘Superjoden’. Over hoe Amsterdam om moet gaan met een voetbalclub met een controversiële geuzennaam. Fantastisch. Als Ajacied erger ik me namelijk nog altijd dood aan het gescandeer van ‘Joden’. Dapper ook dit ‘Stadsgesprek’. Ik weet door mijn afkeer namelijk ook hoe ongeliefd het thema is. Er een punt van maken, wordt bijna altijd afgedaan als gezeur. Alsof ik in Doetinchem woon en het over ‘Superboeren’ wil hebben.
Zelf begin ik er haast nooit meer over. Dit stukje schrijf ik dan ook met lichte tegenzin. Meegaan in die typisch Nederlandse onverschillige houding gaat ook bij mij vaak vanzelf. Dat betekent niet dat ik me minstens tweewekelijks niet stoor aan de massale schoffering. Het toppunt is wel de tekst uit duizenden kelen op dat smurfenlied dat eindigt met
“vinden Joden voetbal fijn?
Als ze maar voor Ajax zijn!
Amsterdam Amsterdam Amsterdam”.
Het vervelende is dat ik graag meebrul in het stadion. Ik ben nou eenmaal mijn hele leven al voor Ajax. Bij 3-1 tegen Manchester City sta ik dan ook echt wel mee te springen op “wie niet springt die is geen Jood.” Maar daarna voel ik wel een lichte schaamte. Niet veel natuurlijk. 3-1 voorstaan tegen de Engelse kampioen overheerst echt wel, ik ben geen heilige, maar het knaagt wel.
Hoe heeft Ajax het zover kunnen laten komen? De ontstaansgeschiedenis oprakelen van de leus heeft haast geen zin. Hiermee ontspoort de discussie al snel. Dat de F-side als tegenreactie de geuzentitel in de jaren zeventig adopteerde is in 2012 geen argument meer. En Ajax heeft net als de Joodse gemeenschap stevige wortels in Amsterdam-Oost. Nou en? Dat maakt de Arena nog geen synagoge. Ik woon in een buurt met veel gezinnen, dat maakt mij nog geen vader.
Er zullen jongeren zijn die de Israëlische vlag inmiddels enkel nog als de Ajax-vlag zien. Joden staat nu voor velen gewoon voor Ajaxsupporters. Het uitvak en hele stadions zingen nu achteloos dat Joden aan het gas moeten en maken sisgeluiden. Ofwel: ze vinden Ajax gewoon niet zo leuk. Zover is het gekomen. En dat het terug te draaien is, lijkt me sterk. Wel goed dat er in De Balie over wordt gedebatteerd. In het verleden is er helaas weinig tot niks tegen gedaan. Maar praten, bewustwording, lijkt me erg goed. Het zou mooi zijn als meer Ajacieden in zouden zien dat omdat zij het niet als een probleem ervaren, dat het dan niet automatisch voor niemand een probleem is. Ook arrogantie heeft een grens. Of zou het simpelweg onverschilligheid zijn?
Wat mij verbaast is dat het juist in deze stad zover is gekomen. Als je de cijfers van het aantal Joden dat in 1939 in Amsterdam woonde naast die van 1946 legt, is het zelfs onbegrijpelijk. Ik durf ze niet eens te googlen. Ik vrees ook dat deze vlucht van gruwelijke cijfers en feiten ons onverschillig beledigen aanwakkert. We zijn het een en ander aan het verdringen. Hebben nooit echt geleerd om goed in de spiegel van onze cultuur te kijken. Of zouden de Duitsers het echt allemaal in hun eentje hebben gedaan, nog maar enkele generaties geleden? Excuus, nu dreigt dit stukje wat ongezellig te worden.
“Waar komen Joden dan vandaan?
Israël hier ver vandaan!” Yeah, right.
15 november dus. De Balie. ‘Superjoden’. Behoorlijke korting met je seizoenkaart.
Lees ook:Ajax en Joden op BBC Radio 5
Lees ook:Ajax wil ArenA kopen
Lees ook:Het doel van Erwin Olafs Kiss Inn mag niet onder gespuugd worden
Lees ook:Toeristen maken hun eigen Amsterdam
Lees ook:Gehoor geven aan de oproep massaal davidsterafbeeldingen mee te nemen naar de Arena lijkt me onverstandig